Er valt erg veel te zeggen over het coronavirus zelf en de maatregelen die genomen worden om het beheersbaar te houden en onder controle te krijgen. In dit blog wil ik inzoomen op de situatie in veel verpleeg- en verzorgingshuizen.

De laatste dagen verschijnen er steeds meer berichten dat het aantal coronadoden en coronabesmette personen in onze zorginstellingen enorm stijgt. Overigens, zo lees ik in de krant, doet deze situatie in zorginstellingen zich voor in heel Europa. Door de maatregel dat er geen bezoek meer mag komen, tenzij iemand terminaal is, zijn deze plekken al enkele weken geheel van de buitenwereld afgesloten. De aldaar verblijvende kwetsbare ouderen, de meesten op hoge leeftijd, moeten het wat betreft hun contact met partner, kinderen en vrienden doen met skypen, zoomen, appen of op een gehuurde hoogwerker voor het raam verschijnen. De maatregel als zodanig is rationeel goed te verklaren, wetende dat het virus juist dodelijk toe lijkt te slaan bij kwetsbare ouderen. Daarbij komt dat in dergelijke instellingen de medewerkers eveneens een gemakkelijk doelwit voor dit gemene virus vormen. Dus alle hens aan dek!

Wat we echter al lang weten is dat er in veel zorginstellingen regelmatig personeelskrapte bestaat. Wat we ook al lang weten is dat zorgmedewerkers hun stinkende best doen en echt met hun hart zorg verlenen. De werkdruk is al jaren enorm hoog. Daar komt nu nog eens deze bizarre coronacrisis boven op. Op veel plekken worden niet alleen ouderen ziek, maar ook medewerkers. Zij moeten bij koorts en verkoudheid afhaken en vervolgens komen er invalkrachten. Ga er maar aan staan!

Los van deze problemen, denk ik dat we ons onvoldoende hebben gerealiseerd dat veel instellingen absoluut niet zijn toegerust om zoiets als de coronacrisis te managen. Men heeft zich aanvankelijk vooral gefocussed op maatregelen in het  sociale domein. Overigens is dat domein van groot belang, zeker bij deze kwetsbare ouderen. Maar al die specialistische zorg rond corona vraagt om expliciete verpleegkundige deskundigheid. Er lopen over het algemeen weinig verpleegkundigen rond in de zorginstellingen. De meeste medewerkers zijn opgeleid tot helpende of verzorgende, en gericht op ondersteuning van een zeer diverse groep kwetsbare ouderen. Ik vraag mij ook af of er veel managers zijn met een verpleegkundige achtergrond. Deze kerndiscipline kent bijvoorbeeld wel de thuiszorgorganisatie Buurtzorg. Zij werkt met kleine teams, bestaande uit (wijk)verpleegkundigen en wijkziekenverzorgenden. 

Ik wil niemand iets verwijten. Veel belangrijker is snelle actie richting verpleeg- en zorginstellingen, die hulp nodig hebben. We moeten er voor zorgen dat er met grote spoed extra deskundigheid in die zorginstellingen komt. En natuurlijk moeten we zorgen voor de juiste beschermde kleding, mondmaskers en dergelijke meer. Extra aandacht vraagt ook de communicatie, zowel over de genomen maatregelen in de instelling als over de leefsituatie van iedere bewoner afzonderlijk. Voor de bewoners en hun geliefden vraagt de huidige extreme vorm van social distance heel, heel veel. Daarom is het extra belangrijk om er op te kunnen vertrouwen dat er alles voor je geliefde gedaan wordt wat mogelijk is.

Laten we nu de energie in deze maatregelen stoppen en pas later, als we het virus onder controle hebben, rustig evalueren wat er allemaal is gebeurd.