Vanaf het moment dat ik op mijn zevenenzestigste besluit om te stoppen met betaald werken, neem ik mijzelf voor volop in het leven te blijven staan. Om dat een actiegerichte naam te geven binnen de maatschappelijke context noem ik mijzelf fulltime pensionado. Ik ga door met mijn carrière in deze derde levensfase en dat houdt in een zo prettig en goed mogelijke invulling van mijn dagelijks leven bewerkstelligen. Het is een uitdaging, die ik na mijn beroepsmatige carrière als gerontoloog een extra dimensie kan geven. Mijn ervaringen als fulltime pensionado deel ik daarom via het schrijven van een blog met mijn omgeving.

Ouder worden in deze eeuw is voor ons mensen een totaal nieuwe ervaring. In Nederland zijn er bijna drie miljoen 65 plussers. Over het algemeen is de gedachte nog steeds dat de levensfase van ouder worden vooral in het teken staat van zorg en ondersteuning, afhankelijkheid en behoeftig zijn. En als er positieve ideeën over zijn gaat het om droombeelden als het Zwitserlevengevoel en gelukkig niet meer hoeven te werken. Het zijn connotaties die zich ergens afzetten tegen eerdere levensfasen, waarin je wellicht rijker, zinvoller of gelukkiger kan zijn. Dat is natuurlijk onzin. Ieder individu probeert gedurende zijn gehele leven het beste eruit te halen en gelukkig te zijn. Net zo goed gaat dat zoeken naar geluk gepaard met tegenslagen, ongeluk en verdriet. Er zijn hoogtepunten en dieptepunten, dat is het leven, zeggen we dan.  

In dat zoeken naar een goed bestaan hebben mensen elkaar nodig en daarvoor richten we met elkaar een samenleving in. Ieder individu – jong, oud, arm, rijk, Nederlander, Medelander – heeft baat bij een samenleving die kansen en uitdagingen biedt. Voor onze eerste en tweede levensfase van opgroeien tot en met werkende volwassene hebben we over het algemeen een goede kansrijke samenleving ingericht. Minder goed en kansrijk zijn we ingericht voor de derde levensfase, uitgezonderd de AOW en het eventuele pensioen. Gestuurd vanuit overheden, vakbonden en zorginstanties wordt over ouderen voornamelijk gesproken in termen van vergrijzing en verminderende kwaliteit van leven. Het resultaat is dat deze derde levensfase in onze maatschappij in hoofdzaak wordt gezien als minder kwalitatief wat het leven betreft. Voor mij als individu en als gerontoloog geldt echter dat alle levensfasen hun eigen specifieke dynamiek, kwaliteit en smaak hebben. Zoiets als een driegangenmenu met voorgerecht, hoofdgerecht en dessert. 

De beeldvorming over ouderen en oud worden dient drastisch te veranderen. De snel groeiende groep vitale ouderen heeft extra aandacht en support nodig. We beseffen met elkaar nog onvoldoende dat er heel veel menselijk kapitaal in de meest brede zin van het woord aanwezig is bij de 65 plussers. Iedereen wil ‘er toe doen’. De ouderen zelf en de samenleving als geheel kan daar alleen maar beter van worden.

Het is de hoogste tijd dat vitale en actieve ouderen (en bijna ouderen) zich laten horen en zien en zo zich rechtstreeks gaan mengen in het publieke debat. De tijd is er rijp voor. Er zijn recent al goede landelijke initiatieven opgestart, zoals Afterworknet ‘een netwerk met perspectief na werk’: http://www.afterworknet.nl. Ook is onlangs opgericht GreyWorks ‘als beeldvorming er toe doet, met extra aandacht voor de explosief groeiende groep actieve en fitte ouderen’: http://www.greyworks.eu. 

Enkele blogs terug schreef ik over de Samenwerkingsagenda Rotterdam Ouder en Wijzer. Daar ligt voor mij een mooie uitdaging als het gaat om beeldvorming. Ik wil graag met een groepje jonge en oudere Rotterdammers uit mijn eigen netwerk eens stevig brainstormen over twee pijlers uit die Samenwerkingsagenda, namelijk vitaal ouder worden en ‘er toe doen’ als we ouder zijn. Wellicht kunnen we de resultaten samen met GreyWorks in beelden vatten en vervolgens aan onze stad tonen met de slogan ‘Rotterdam. Senior Connection makes it happen!’