Onze samenleving begint meer en meer in te spelen op de wensen en behoeften van de nieuwe ouderen, daartoe min of meer gedwongen – of beter gezegd uitgedaagd – door het feit dat er honderdduizenden babyboomers deze levensfase binnen stromen. De hamvraag voor iedere pensionado is: ‘Wat ga ik nu in deze levensfase doen?’ Ieder mens heeft de natuurlijke drang met iets bezig te zijn, te laten zien aan zichzelf en aan anderen dat je kunt presteren. Als dan bij je pensionering het betaalde werk wegvalt en blijkt dat je nog genoeg energie over hebt, dan ga je op zoek naar activiteiten. Eindelijk heb je tijd om Italiaans te gaan leren, een cursus edelsmeden te gaan doen of een cursus moestuinen. Je gaat extra energie stoppen in vrijwilligerswerk en meer tijd besteden aan sociale contacten. Het bijzondere van die keuzes is dat je het simpelweg leuk vindt en je het vooral doet vanwege die intrinsieke waarde. Je hoeft er geen carrière meer mee op te bouwen of inkomen mee te verwerven. Het is weer net alsof je kind met de kinderen mag zijn dat speelt om het spelen, gewoon omdat spelen in die fase van je leven een natuurlijke bezigheid is. Mij valt ook op, dat veel ouderen beseffen dat het wenselijk is iets extra’s te doen aan de lichamelijke conditie. Is er bij het jonge kind sprake van haast onbegrensde energie omdat het groeiende lichaam dat vraagt, nu vraagt het lichaam om extra beweging zodat het aftakelingsproces langzamer kan verlopen. Tot zover klinkt het allemaal heel normaal, heel natuurlijk. Het fascinerende aan al onze levensfases, inclusief die van fulltime pensionado is, dat het in onze Westerse samenleving bijna niet meer een natuurlijk verloop heeft. Ons leven wordt overal waar mogelijk, medisch, sociaal, maatschappelijk en cultureel van het begin (keizersnee) tot het eind (euthanasie) geregisseerd. Tegelijkertijd is ons leven object van de commercie geworden en wordt elke levensfase overspoeld en gehersenspoeld met nuttige en nutteloze business en producten. Commercieel hoofdmotto voor de levensfase van de pensionado’s luidt:’Je hebt je hele leven (?!) hard gewerkt, nu is het tijd voor een Zwitserleven, dus geniet van het leven en denk er aan: gemak dient de mens!’ Nu ik in deze levensfase zit, kan ik van dichtbij volgen hoe de commercie helemaal los gaat. Voor je het weet, woon je in een zogeheten senioren appartement of heb je een traplift in je eigen huis. Lekker gemakkelijk, veilig en je hoeft geen trappen meer te lopen. Waarom een gewone fiets gebruiken als je een electrische fiets kan aanschaffen? De wandelstok wordt de rollater en de rollator wordt het scootmobiel. Vakantie houden we samen met drieduizend bejaarden tegelijk op grote cruiseschepen. De meeste keuzes in deze levensfase staan in het perspectief van zekerheid en gemak, en van zo min mogelijk inspanning en avontuur.
Ondertussen beseffen wij ouderen natuurlijk wel dat er iets gedaan moet worden aan het fysieke aftakelingsproces dat met rasse schreden nadert. Gelukkig hebben we voor de broodnodige beweging de omheinde speelveldjes voor volwassenen: de fitnesscentra. Deze plekken stromen overdag vol met pensionado’s in flitsende outfit. Extra aantrekkelijk (of frustrerend?) bij dit bewegen is de begeleiding door een leuk uitziende jonge vrouw (of man?), die we personal coach noemen. Je kunt ook fitnessen in groepsverband en dat biedt extra mogelijkheden voor het leggen van sociale contacten. Bijkomend effect is dat je je eigen vitaliteit kan meten aan die van anderen. Ik heb er jaren aan deze hype meegedaan, maar drie jaar geleden ben ik er mee gestopt. Eerlijk gezegd was de belangrijkste reden dat mijn vriend, waarmee ik altijd naar de fitnessschool ging, verhuisde. Maar tegelijkertijd begon ik het fitnessen steeds meer te ervaren als erg kunstmatig bewegen. Het belastte ook nog eens te veel enkele versleten gewrichten. En omdat ik twee keer per week fitneste, merkte ik ook dat ik weinig andere lichaamsbeweging meer zocht. Vanaf het moment dat ik gestopt ben, heb ik nauwelijks nog last van mijn linker heupgewricht en mijn rechter kniegewricht. Maar ik wil wel fit blijven en daarom zoek ik naar voldoende dagelijkse lichaamsbeweging: veel trappen lopen, zoveel mogelijk fietsen, klussen in mijn volkstuintje en elke ochtend beginnen met een serietje rek- en strekoefeningen
en daarnaast veel, heel veel hersengymnastiek om vooral ook vitaal van geest te blijven…….