Blijf Zitten Waar Je Zit….En Verroer Je Niet…  nog zo’n liedje uit de oude doos, waar ik aan moet denken in deze tijd. Als kind speelde ik een paar keer per week verstoppertje. Wanneer je ontdekt was, zong je luidkeels dit liedje, zodat het zoeken naar de anderen nog spannender werd. Houd Je Adem In, Maar Stik Niet…… Dat laatste klinkt wat cynisch op dit moment.

Dat Blijf Zitten Waar Je Zit is nu een opdracht vanuit de overheid voor alle burgers. Iedereen wordt gevraagd zo min mogelijk contact te hebben met andere mensen. En als je contact moet hebben, houdt dan anderhalve meter afstand. Het is lastig in onze geïndividualiseerde Nederlandse samenleving op vrijwillige basis spelregels hierover af te spreken, zo blijkt dit zonnige weekend. Maar het leefgebied wordt klein als je thuis moet blijven. Zijn er ook kinderen die niet naar school kunnen, dan is de verleiding groot om het buiten zonnetje op te zoeken.

Het is sowieso lastig om kinderen binnen te houden. Tegelijkertijd wil je ze niet angstig maken en teveel confronteren met het coronavirus. Dat vraagt om extra energie en creativiteit van ouders. Via sociale media worden er allerlei spelletjes doorgestuurd die ouders kunnen spelen met hun kinderen. Met weinig middelen toch iets leuks doen, wordt herontdekt. Het ouderwetse verstoppertje spelen kun je overal doen. Je kunt het binnen en buiten spelen, met drie of meer kinderen, met eindeloze variaties van aftellen, met ontelbare mogelijkheden om je te verstoppen en nog heel veel meer.

We moeten er met z’n allen voor zorgen De Moed Er In te Houden. Dat kan alleen als we in staat zijn de angst voor het oplopen van het virus in ons hoofd een plekje te geven. Voor mijn lief en mij is het ultieme gedrag om die angst te reguleren de adviezen van de overheid op te volgen. Dus blijven wij in principe in huis of we zitten in ons volkstuintje. Het is dichtbij en er is veel ruimte. Onze kinderen en onze kleindochter zien en spreken we via de app en verder telefoneren we met familie en vrienden. Boodschappen doe ik alleen en meestal in de loop van de ochtend.

Niet alleen de angst reguleren is belangrijk, maar een dagritme hebben ook. Het is goed om je gedachten af en toe op andere zaken te richten. Tot mijn eigen verbazing slaap ik net zo goed als altijd. Ik sta op mijn gewone pensionadotijd op, rond acht uur. Ik doe meteen mijn dagelijkse Pilatesoefeningen. Een goede fysieke conditie is nu extra gewenst! Daarna lees ik uitgebreid de krant onderwijl een kwarkontbijtje verorberend. Dan wordt het even lastig. De krant lezend kom je weer helemaal in de coronasfeer vol angst en onzekerheid. Elke dag opnieuw neem ik mij voor door de dag heen zoveel mogelijk berichtgeving te vermijden. Eerlijk gezegd lukt dat vaak niet. Daarom is het des te prettiger dat we overdag genoeg te klussen en tuinieren hebben in ons volkstuintje. De eerste dagen van de week werk ik nog een aantal uren aan mijn blog. Min of meer vanzelf besteden we aan het eind van de dag veel aandacht aan het eten. We nemen de tijd iets bijzonders klaar te maken, een beetje te experimenteren qua gerechten en kruiden. Het samen eten en daar van genieten is een fijn relaxed moment van de dag. Gek genoeg kijken we ’s avonds minder televisie dan voorheen.

Bij het verstoppertje spelen als kind, herinner ik mij dat ik soms bang was niet gevonden te worden. Dat was helemaal niet leuk. Het Blijf Zitten Waar Je Zit in deze coronacrisis voelt ook een beetje zo. Niemand weet wanneer we veilig uit onze schuilplaatsen mogen komen. Laten we de Moed Er Maar In Houden door af en toe samen te zingen en te klappen vanachter onze ramen of op onze balkons………….

De serenade aan het bruidspaar ‘If I had you’

De afgelopen weken hebben mijn lief en ik in een heerlijke roes van geluk vertoefd. Het ultieme geluksgevoel ervaren we op vrijdagavond als we met familie en vrienden ons 45-jarig huwelijk vieren. Voor ons is het klip en klaar dat je niet alleen met z’n tweeën optrekt in het leven, maar dat samen doet met mensen die je dierbaar zijn en die dichtbij je staan. Het leven is een trektocht vol vreugde en verdriet. Soms is het hard werken om de liefde te behouden. Dat alles hebben we willen delen op deze avond. En wat is het een fantastische avond geweest! We hebben enorm genoten van onze kinderen en kleinkind, van onze familie en vrienden, van de intieme sfeer, de bijzondere verhalen, de muziek en het heerlijke diner. 

Nog nagenietend tijdens het weekend zien en horen we zondagavond op de TV de Belgische psychiater en hoogleraar Dirk de Wachter. Hij vertelt over de huidige consumptiemaatschappij. In België en Nederland leven we in het meest welvarende deel van de wereld en tegelijkertijd hebben we de meeste psychiaters per hoofd van de bevolking. Mensen zijn op zoek naar vreugde, plezier en geluk, maar willen daarin snel bevredigd worden. We beseffen nauwelijks meer dat vreugde niet kan zonder verdriet en dat verlangen naar iets juist waardevol is. Houd het klein en dichtbij jezelf. Hij haalt de filosoof Levinas erbij waar ik een fan van ben. We bestaan bij de gratie van de ander. Richten we ons op de behoeften van de ander of vooral op die van onszelf? In dat geval laat de liefde de ander de vrije keus om die liefde te beantwoorden of niet. Dit soort liefde vraagt offers en hard werken voor hen die daarnaar streven.

In deze tijd van individualisering dreigt alles inclusief de liefde onderdeel te worden van de consumptiemaatschappij. Voor mijn lief en mij is dit populair gezegd ‘kat in het bakkie’. We verzetten ons tegen deze verregaande individualisering en zoeken binnen onze mogelijkheden naar verbinding en sociale cohesie. Ik denk dat ons tweejarig verblijf in Kenya (1981) daar een essentiële rol in heeft gespeeld. Niet alleen waren we meer op elkaar aangewezen, ook het Afrikaanse leven hebben we toen heel basaal ervaren: familie, wonen, werken en eten doe je met elkaar. Het leven is niet abstract, niet gericht op grote reizen en alleen maar genieten. En je geeft het leven letterlijk door. Als Kenianen horen dat we al jaren getrouwd zijn en nog geen kinderen hebben, zeggen ze: ‘Keep on trying, God will bless you’. Zij begrijpen niet waarom wij dat (nog) niet willen…… Bij terugkomst in Nederland is mijn lief in verwachting van onze dochter.

Zo terugdenkend aan 45 jaar samenzijn wordt voor ons steeds duidelijker dat de zin van het leven dichterbij je eigen bestaan ligt dan je aanvankelijk denkt. Bij zingeving gaat het niet alleen om jezelf. Als je kinderen en kleinkinderen hebt, voel je sowieso al van nature dat je leven volledig gekoppeld is aan dat van hen. Met familie en vrienden hoop je goed contact te kunnen houden. Natuurlijk om te genieten van elkaar, maar altijd in het besef dat er een moment van mantelzorg kan komen

Joggend afval rapen in Utrecht, voorbeeld groen burgerinitiatief

En als het je directe leefomgeving aangaat, ook dan ligt zingeving om de hoek! Mijn lief is onlangs gestopt met (betaald) werken en nu doen we met veel plezier en enthousiasme nieuwe ervaringen op in onze buurt. Samen met buurtbewoners papier prikken, ontmoetingsbijeenkomsten organiseren, een huiskamer openen, de wijk verder vergroenen. We ontdekken dat deze simpele buurtinitiatieven leiden tot herontdekking van solidariteit.

Kleine dingen in het leven doen er toe. Er ontstaat weer van onderop eigenaarschap in relatie tot je buurt, je stad, je land, je wereld. Dat is samen leven!

Het is meer dan duidelijk dat ik met mijn blog fulltimepensionado.net op missie ben, niet alleen voor mijzelf maar voor iedereen die mee wil doen. Het doel is simpel: ieder mens dus ook de 65/70 plusser wil er toe doen. Onze samenleving is echter nog niet goed ingericht op de bijna drie miljoen ouderen. Kort door de bocht gezegd: er is vooral aandacht voor aftakeling en zorg al dan niet in combinatie met wonen.

Mijn missie is aandacht en actie genereren voor groei tot op hoge leeftijd. Dat dit mogelijk is toont wetenschappelijk onderzoek aan (o.a. Baltes, 1999, The Berlin Aging Study, Aging from 70 to 100). De meeste ouderen willen en kunnen binnen hun mogelijkheden maximaal volwaardig en gelijkwaardig mee blijven doen. De vraag is hoe individuele ouderen voor zichzelf een zo goed en prettig mogelijk leven kunnen realiseren, een leven waarin zij ervaren er toe te doen. Zeker zo belangrijk is de vraag welke voorwaarden vanuit de samenleving inclusief de overheden daarvoor gewenst zijn en welke noodzakelijk.

Kort geleden krijg ik van een goede vriend, die vijfenzestig wordt, een uitnodiging voor een feestje. Het feestje vind plaats in een soort bruine kroeg. Voor de jaren 70-muziek zorgt een disc-jockey en deze wordt afgewisseld door een band, die covers speelt van The Band. Zijn persoonlijke missie is ‘blij ouder worden’ en dat wil hij graag vieren en delen met familieleden en vrienden die hem dierbaar zijn.

De feestruimte is verre van senior proof, wat dat dan ook precies moge inhouden. Er zijn op- en afstapjes op de ruwe betonnen vloer en het is een beetje donker. De ouderen die slecht ter been zijn en slecht kunnen zien moeten zich extra inspannen om zich in de ruimte enigszins op hun gemak te voelen. Rollators en gehoorapparaten zijn in deze ambiance niet goed bruikbaar. De toiletten doen denken aan een naturisten camping. Het is boeiend om te zien hoe jong en oud dit feestje van de 65-jarige ervaren. Sommige babyboomers staan vol energie en met veel plezier te dansen. Anderen proberen ondanks de harde muziek aan de sta-tafels een gesprek te voeren.

De ruimte, de sfeer en alles doet mij terugdenken aan de tijd (1968-1972) dat ik met vrienden ging stappen in bruine kroegen als de Kameleon, De Buik en De Beer in Arnhem. Ik was een zeer blije adolescent, die de hele wereld aan kon. Daarom is het extra leuk om als tweeënzeventig jarige weer eens op een feestje, die nostalgische gevoelens terug te halen. Tegelijkertijd is interessant om te zien of en hoe oudere mede feestgangers met die fysieke senior ongemakken omgaan. Mij belemmert het (nog) niet om te genieten, integendeel. Ik weet dat mijn vriend dat zelf zo wil vieren. Hij daagt deze avond zijn dierbaren uit het positieve beeld van blij ouder worden met hem te delen. De ouderen die enig fysiek ongemak ervaren, spoort hij aan om een rustig plekje te zoeken, waar je lekker kunt zitten. Mooi om te zien en te horen in zijn speech is, hoe hij geniet van de ambiance en van de vele lieve mensen in zijn leven. Hij vertelt hoe belangrijk een goed en warm sociaal netwerk voor hem is. Aan het slot zingen we allemaal luidkeels ‘lang zal hij leven…’

Leven is samen leven. Leven betekent groeien en mee kunnen blijven doen. In de levensfase van ouder worden vallen vaak grote delen van het sociale netwerk weg. Dat maakt mee blijven doen lastiger. Warme contacten zijn de levensadem van de mens. Het hebben van die contacten, het koesteren ervan en indien nodig op zoek te gaan naar nieuwe warme contacten, is een voorwaarde om blij ouder te worden. Daar zullen we in onze geïndividualiseerde samenleving met elkaar veel extra energie in moeten stoppen.

Van dit feestje krijg ik in ieder geval een blije opknapper…. ‘Lang mogen we leven!’