Je zou zeggen: ‘Hoe ouder, hoe rustiger’. Voor mij geldt dat hoofdzakelijk op fysiek vlak, maar zeker niet op hoe ik mijn dagelijkse leven ervaar en invul. Ik kan me nog steeds over allerlei dagelijkse en niet dagelijkse dingen of gebeurtenissen druk maken. Aan sommige discussies kan ik mij helemaal laven, hetgeen regelmatig leidt tot enige irritatie bij gesprekspartners. Ik kan mij omgekeerd evenredig irriteren aan meningen van anderen. Het verschil met vroeger is, dat ik me bewust ben van de reacties die ik oproep vice versa en dat ik er iets aan probeer te doen. Maar eerlijk gezegd, dat blijft lastig en sommige discussies lijken wel een Babylonische spraakverwarring. Het blijft een punt van aandacht, om te proberen mijn wijze van communicatie te verbeteren. Datzelfde geldt voor mijn neiging tot burgerlijke ongehoorzaamheid. Ik ben nooit iemand van de regels geweest en dat wil ik ook niet worden. Overal waar regels de boventoon voeren, gaat er binnenin mij iets opborrelen. Bijvoorbeeld in het verkeer. Al fietsend rijd ik regelmatig door rode stoplichten, en ik fiets ook op het trottoir als het handig is. Wel is het zo dat ik minder risico neem dan enkele jaren geleden. Dat heeft te maken met mijn iets verminderde handelingssnelheid. Af en toe moet ik tegen mijzelf zeggen: ‘Even geen risico nemen!’ Ik kan mij groen en geel (ha, ha) ergeren aan de wachttijd voor rood licht bij een oversteekplaats. Zo sta ik minuten lang voor een rood fietsstoplicht, omdat de autoverkeersstroom die via de Maasboulevard Rotterdam binnenkomt, eindeloos groen licht krijgt. Ik denk dan: ‘Alle beleid is er op gericht om de lucht in de stad gezonder te maken, maar tegelijkertijd wordt de auto van harte uitgenodigd de stad binnen te rijden. Ten opzichte van de auto blijven voetganger en fietser altijd derderangs verkeersdeelnemers. Daar kan ik mij iedere keer als ik voor dat stoplicht sta, flink aan ergeren en het kost me moeite om relaxed even te wachten op het groene licht. Ik verbaas me wel eens over mijn eigen gedachtespinsels daar bij die stoplichten en soms denk ik dan: ‘Laat ik me druk maken over andere problemen in de wereld, de bedreigingen, de armoede en alle oorlog en geweld.’ Iedereen weet uit eigen ervaring dat dit soort kleine gebeurtenissen veel invloed kunnen hebben op je dagelijks gevoel van welbevinden. Bij grote levensgebeurtenissen spreekt dat haast vanzelf, zoals werkeloos worden, weer een IS aanslag, of het overlijden van een dierbare. Dan kost het veel tijd en energie om dat gevoel van welbevinden weer terug te krijgen. Maar al die kleine gebeurtenissen, zoals ergernissen in het verkeer, een stom programma op de televisie (ja, je kunt zappen, maar toch…), of lang wachten op de bediening, je ergeren aan een telefoongesprek van iemand pal naast je, een irritante mening in de krant, kunnen je behoorlijk chagrijnig maken. De kunst is er zo mee om te gaan, dat je er minder of geen last van ondervindt. Wij mensen hebben daarvoor sociale vaardigheden in ons systeem en die kunnen we gedurende ons gehele leven blijven ontwikkelen. Helaas zijn er nogal wat mensen die niet of onvoldoende doen met hun sociale vaardigheden. Mensen met ‘korte lontjes’ of diegenen, die helemaal los gaan op de sociale media. Het gescheld en getier op de sociale media kan extreem fanatiek zijn, gaat vaak nergens over en veel reacties eindigen ook nog met (doods)bedreigingen. Het is een verontrustend verschijnsel geworden in onze samenleving, vooral qua omvang. Natuurlijk begrijp ik dat het gescheld en getier een uitlaatklep is en als zodanig heeft het maatschappelijk nut. Het is een zeer primaire angstreactie van mensen, die zij kunnen ventileren zonder zich bloot te geven. Vooral die anonimiteit verontrust mij, omdat deze mensen zo niet in een echte sociale relatie met anderen komen staan. Het stellen van allerlei regeltjes om dit in goede en verantwoorde banen te leiden, is begrijpelijk en het helpt ook. Maar we moeten wel beseffen dat veel mensen blijven hangen in onmacht en die onmacht stapelt zich op. Uiteindelijk wordt die persoon een actieve vulkaan vol borrelende angst, boosheid en frustratie, die bij het minste of geringste voorval tot uitbarsting kan komen.

Sociale vaardigheden blijven ontwikkelen en gebruiken is een levensopdracht voor ieder mens.