Zoals velen met mij worden gedachten en gevoelens de afgelopen dagen volledig bepaald door de vreselijke vliegtuigramp. Het is onbegrijpelijk dat zoiets kan gebeuren. Ongeloof en verbijstering vanaf de eerste berichten en beelden. Ik leef al dagen in een soort roes. In veel, heel veel hoofden van mensen zal het deze dagen een verschrikkelijke chaos zijn. Voor de direct betrokkenen bij deze ramp is het nog vele malen erger. Bij hen zal het verdriet zeer langdurig en onuitwisbaar zijn. Ieder mens probeert vervolgens op zijn eigen manier dit verlies en dit verdriet te verwerken, maar waar begin je? Het lijkt mij extra moeilijk als je alleen bent, of weinig aanspraak hebt, zoals veel oudere mensen. Je wilt erover praten, zonder speciaal doel. In dit soort situaties is praten en luisteren vaak de eerste stap van verwerking. Ik ben iemand die er eigenlijk niet zo goed over kan en wil praten. Zelfs de krant lezen of TV kijken is iets waarvan ik merk dat ik het liever even niet doe. De confrontatie, zeker bij de gruwelijke beelden op de social media ga ik uit de weg. Maar tegelijkertijd weet ik dat informatie en confrontatie mij kan helpen de gevoelens van onmacht en verdriet beter onder controle te krijgen. Dat is het punt: ik heb mijn gedachten niet meer onder controle, ze vliegen alle kanten op met als effect dat ik mij vreselijk moe voel. Een neerslachtig gevoel waarbij ik mij afvraag wat de zin in het leven is, als er zoveel ellende in de wereld om mij heen bestaat.

‘Bij het leven hoort kiezen en bij kiezen hoort lijden’, zegt zondagavond Freek de Jonge in de eerste Zomergasten van dit seizoen. Ik wil dit keer TV blijven kijken na het journaal, om even afgeleid te worden. Natuurlijk start het gesprek met de vliegtuigramp. Op de valreep heeft De Jonge er nog een extra filmfragment van uitgekozen. Hij leest ook nog een prachtig liedgedicht voor dat hij geschreven heeft voor zijn pas overleden kleinkind. Het gedicht klinkt in deze context wat onbeholpen, maar dat is eigenlijk alles wat je zegt en doet op dit moment. Ik merk na het gedichtje, dat het mij positief verder helpt bij mijn gevoel van onmacht en verdriet. Ik voel een behoefte naar meer. Ik hoor Freek de Jonge nog ergens zeggen dat ongebreidelde vrijheid, geen echte vrijheid is, omdat het altijd een ander belemmert. De avond verloopt verder grotendeels volgens de vooraf bepaalde planning. Echt boeiend wordt het voor mij daarom niet, wel onderhoudend. Vooral de beeldfragmenten zijn uitzonderlijk en mooi. De volgende morgen, terugdenkend aan deze Zomergasten vind ik het jammer dat er niet nog meer gesproken is over de heftige gebeurtenissen. Er zijn veel momenten voorbij gekomen, waar dat heeft gekund. Wat betekent en doet een ramp als deze met ons die in ‘ongebreidelde vrijheid’ opgegroeid zijn na de 2^e Wereldoorlog? Zitten we weer in een interbellum? Even valt het woord Europese gemeenschap, ooit vooral bedoeld om vrede en stabiliteit te bewerkstelligen. Vele malen valt het woord vertrouwen, ook hoor ik ergens nadrukkelijk het woord hoop. Volgens mij zijn alle getoonde beeldfragmenten geschikt om ons te helpen uit de knoop van wanhoop en verdriet te raken. Het is maandag nu ik zo terugdenk aan Zomergasten en ik voel voor het eerst weer in dagen iets van hoop, van vertrouwen terugkomen. Het is ook de dag dat de nabestaanden samen met onze koning en vele anderen bij elkaar komen, dat de trein met de lichamen van de slachtoffers op weg naar huis gaat, en dat de zwarte dozen overhandigd worden aan de rechthebbenden.

Dinsdagmorgen: een groot deel van de wereld staat even met de armen om ons Nederlandje heen. Samen verzamelen we energie om voor de zoveelste keer te trachten verder te leven op deze aardbol, in deze wereld, in Europa, in ons landje, met elkaar, als individuele mensen, die hoop en vertrouwen in de toekomst willen blijven houden…..