Eén van mijn stokpaardjes is dat je je hele leven kunt blijven ontwikkelen. Je bent nooit te oud om te leren en ontwikkelen geeft doel en zin aan het leven. Je moet er wel zelf wat voor doen.
Life long learning
Het principe van ‘life long learning’ heb ik in mijn werkzame leven heel concreet toegepast. Ik begin als onderwijzer en word vrij snel directeur van een basisschool. Na een tweejarig verblijf in Kenya (1983) wil ik iets anders gaan doen en word ik coördinator van een multicultureel centrum in Rotterdam. Dit is een driejarige projectbaan en vervolgens solliciteer ik met succes op een baan als directeur van een zorginstelling. Na vijftien jaar directieschap start ik mijn eigen gerontologisch onderzoek- en adviesbureau. In al die jaren heb ik via cursussen en trainingen certificaten gehaald en zelfs een universitaire opleiding gerontologie afgerond. Tegelijkertijd heb ik in al die banen en in mijn privé ontzettend veel ervaring opgedaan. Natuurlijk heb je expliciete kennis nodig voor een bepaald beroep, maar zeker zo belangrijk is je ervaringskennis.
Ouder worden en wijzer
Nu ik pensionado ben, gaat mijn behoefte om door te ontwikkelen gewoon verder. Ik leun inmiddels wel meer op mijn ervaringskennis dan op mijn expliciete kennis. In sommige (oude) culturen wordt die ervaringskennis benoemd als wijsheid en als zodanig heeft het in een samenleving een belangrijke waarde. Als oudere doe je dan er toe, je hebt aanzien en verdient respect. In zo’n samenleving word je als oudere enorm uitgedaagd en is ouder worden haast vanzelfsprekend een volwaardige levensfase ‘met alles erop en eraan’. In onze geïndividualiseerde samenleving zijn we als ouderen meer op onszelf aangewezen als het erom gaat je te blijven ontplooien en doorontwikkelen.
Schijf van Vijf voor een zinvol leven: lichaam/geest
Mijn hulpmiddel bij die ontwikkeling is de Schijf van Vijf voor een zinvol leven, bestaande uit lichaam/geest, sociale relaties, materiële situatie, arbeid/activiteiten en inspiratie/zingeving. Kijkend naar het eerste levensgebied lichaam/geest, vraag ik mijzelf af: Hoe ga ik om met bewegen, eten, alcohol drinken, met hersengymnastiek, geestelijk actief blijven, boeken/kranten lezen, ergens over nadenken. Bij het ouder worden kan de fysieke en geestelijk achteruitgang snel gaan. Het is het oude en wijze gezegde ‘rust roest’, dat hier geldt. Dit alles beseffend, doe ik mijn best actief te blijven op dit levensgebied. Dat lukt goed wat betreft mijn geest, maar vooral mijn lichaam vraagt veel extra aandacht. Ik ben niet zo’n sportief type en zelfs voel ik grote innerlijke weerstand tegen hardlopen en sporten. Sinds twee jaar heb ik tweewekelijks een uur privé Pilates les. Deze oefeningen zijn niet gericht op uithoudingsvermogen, maar op spiersouplesse in je gehele lijf. Eigenlijk moet ik elke ochtend een serie oefeningen doen. Eerlijk gezegd bedenk ik voor mijzelf regelmatig een smoesje om het niet te doen. Het effect is dat ik mij opgeblazen en inactief voel. Het rare is dat ik uit ervaring weet dat als je de oefeningen wel doet, je je opmerkelijk fit, vitaal, soepel en fris voelt.
Hardleers
Hoewel ik mij er van bewust ben dat trappen lopen, wandelen, fietsen, gezond eten en drinken heel goed zijn voor mijn lichamelijk welbevinden, kies ik te vaak voor een gemakkelijker weg. Zo heb ik een e-bike gekocht. Lekker makkelijk fietsen als je een heuveltje op moet of als je een groot aantal kilometers wilt afleggen. De gewone fiets laat ik nu staan.
Eerlijk gezegd ben ik wat mijn fysieke gesteldheid betreft hardleers. Ik gebruik mijn (ervarings)kennis op dit levensgebied verre van optimaal. Toch spreek ik mijzelf regelmatig streng toe. Zo neem ik mij op deze warme dagen voor toch elke dag even te oefenen op de mat, in de namiddag vooral 0,0% bier te drinken, gezond en niet teveel te eten en, oh, ja,…. er een blog over te schrijven.