Het is interessant om na vijf jaar pensioen terug te kijken naar je jonge jaren en de jaren dat je bezig bent met huisje, boompje, beestje. Ik zie dan dat de zin van mijn leven gekenmerkt wordt door drie elementen. Allereerst simpelweg iets doen, de dagelijkse activiteiten. Daarnaast is belangrijk innerlijke emoties en gevoelens te ervaren, zoals schoonheid, fijn gevoel en liefde. Tenslotte is bepalend hoe ik mij opstel ten opzichte van relevante gebeurtenissen in mijn leven. Zin geven aan het leven is een procesmatig gebeuren, waar altijd andere mensen direct of indirect bij betrokken zijn. Wij zijn sociale wezens die vanaf de geboorte in staat zijn met vallen en opstaan te ontdekken waar je vrolijk, gelukkig, tevreden van wordt en waarvan niet. Bewust of onbewust ontwikkelen wij een logica van het gevoel. De kunst van het leven is aan die logica van je eigen gevoel zoveel mogelijk zelf sturing te geven. Doorlopend zijn er hoogte- en dieptepunten, dichtbij en veraf, die je dagelijkse leven ingrijpend beïnvloeden. Ik heb gemerkt dat het vooral de dieptepunten zijn waar je extra eigen kracht mee op kan bouwen. Levenservaring noem ik dat.

Deze levenservaring gaat een steeds belangrijker rol in mijn leven spelen. Vanaf mijn pensioen ben ik vooral op mijzelf aangewezen als het gaat om de dagelijkse activiteiten. Aanvankelijk sta ik heel vroeg op. Ik ben een ochtendmens en wil uitproberen hoe een ander dagritme gaat. Ik werk in de ochtenden aan mijn blog en ga daarna klussen aan het vervallen huisje in het volkstuintje dat we net gekocht hebben. Daarnaast besteed ik tijd aan het voorzitterschap van het bestuur van de Pauluskerk. Een nieuwe actie is regelmatig afspreken met vrienden om te lunchen, een bakkie te doen en wat te kletsen. En natuurlijk volg ik met veel genegenheid het huisje, boompje, beestje leven van onze volwassen kinderen. Met het geven van wijze adviezen aan hen probeer ik terughoudend om te gaan, hetgeen niet altijd lukt.

Enkele jaren met pensioen verandert mijn dagritme. Het klussen is klaar en ook niet echt ‘mijn ding’. Ik neem afscheid bij de Pauluskerk, waarmee ik in feite de laatste activiteit stop vanuit het leven vóór mijn pensioen. Er ontstaat nieuwe ruimte in mijn hoofd en natuurlijk tijd. Tot onze grote vreugde wordt onze kleindochter geboren. Een absoluut hoogtepunt in het leven. Ik ben opa en ga zelfs snel een dag per week oppassen. Een ongelooflijke ervaring.

Je bent veel thuis en krijgt meer interesse voor je directe woonomgeving. Voor mij zijn het hebben en onderhouden van warme, sociale contacten een wezenlijk element van zingeving. Ik neem het initiatief samen met enkele wijkbewoners ontmoetingsbijeenkomsten te organiseren. En dat gaat goed. Tientallen mensen komen in beweging en kort geleden starten we zelfs een project schone en groene wijk. Iets samen doen geeft een gevoel van gezien worden, van ‘er toe doen’, maar ook van veiligheid. Ik sta weer gewone tijd op, schrijf nog altijd een blog, ga trouw lunchen met vrienden en concentreer me daarnaast op de buurtactiviteiten.

Kort geleden is mijn lief gestopt met (betaald) werken. Zij zal haar eigen activiteiten en ritme gaan zoeken en vinden. In ieder geval genieten we samen één dag in de week van onze kleindochter. Wij zien deze fase in ons leven wederom als de zoveelste uitdaging er voor te zorgen dat ieders logica van het gevoel in dagelijkse activiteiten – al dan niet samen – aan zijn/haar trekken kan komen.

Vooruitkijkend besef ik dat mijn ouder worden gepaard kan gaan met toenemende gezondheidsproblemen, die vooral chronisch zullen zijn. Ik weet dat ik frequenter geconfronteerd zal worden met ziekte en verlies van dierbaren. Ik weet dat ik dan al mijn levenservaring nodig zal hebben om zo dicht mogelijk bij mijn logica van het gevoel te blijven..