Mijn rustig leventje als fulltimepensionado biedt mij de kans over mijn leven en de zin ervan na te denken, erover te lezen én erover te schrijven. Niet toevallig ben ik het boek van Paul Cliteur en Dirk Verhofstadt met de uitdagende titel ‘Het Atheïstisch Woordenboek’ aan het lezen. De lemma’s in dit boek werken als een vitamine C tegen alle Rooms Katholieke voedingsstoffen die ik vooral de eerste periode van mijn leven heb binnen gekregen. Ik ben geboren in een Rooms-Katholiek gezin. Achtereenvolgens heb ik op een RK kleuterschool, RK lagere school, RK middelbare school en RK pedagogische academie gezeten. Na het behalen in 1969 van mijn RK diploma’s word ik leerkracht op de O.L.V. van Lourdesschool. Vijf jaar later word ik benoemd tot hoofdonderwijzer van de St. Jozefschool. Mijn lief (ook RK) en ik wonen in die tijd samen. Mij wordt enigszins omfloerst duidelijk gemaakt door het bestuur dat ongehuwd samenwonen niet gewenst is in die functie. Het is mede daarom dat mijn lief en ik elkaar mei 1974 ons ‘officiële’ jawoord geven. (…..Ik kan nu zeggen dat dit de beste, mooiste, fijnste, liefste, meest zinvolle stap in mijn leven is geweest….) Mijn opvoedings- en opleidingscurricula laten er geen twijfel over bestaan: ik ben katholiek. Wel is het zo, dat ik mede onder invloed van de snel toenemende secularisering vooral zelf bepaal hoe ik katholiek wil zijn. Vanaf mijn dertigste levensjaar schuift het geloof meer en meer naar de achtergrond. Het is er diep van binnen nog wel en af en toe steekt het even de kop op, maar daar blijft het bij. De laatste tijd stel ik mijzelf regelmatig de vraag: ‘Geloof ik nog in God?’ Onmiddellijk gevolgd door de vraag: ‘Hoe is het mogelijk dat, als God bestaat, er al zo lang als de mensheid leeft, zoveel ellende op de wereld is?’ Het is bijna een standaard gedachte. Gelovigen antwoorden dan, dat Gods’ wegen ondoorgrondelijk zijn en dat Hij er wel een bedoeling mee zal hebben. Voor gelovigen is God alwetend en volkomen goed, of het nou de God is van de Joden, de Christenen of de Moslims. Maar ja, denk ik dan op mijn beurt: ‘Waarom zou een goede, almachtige, alwetende God een wereld stichten en in stand houden waarin ook kwaad vaak zo ongebreideld haar gang kan gaan?’ In deze tijd van computers en 3D, heb wel eens het virtuele beeld van een levensgame op mijn netvlies. De levensgame is in het geheim ontworpen door een God en de spelregels zijn ooit namens of door Hem opgeschreven. Je speelt de game voor je geluk hier op aarde, maar ook voor het hiernamaals. De spelers moeten permanent kiezen tussen goed en kwaad. Alle spelers zijn weliswaar op papier gelijk, maar zo gauw je na de geboorte de ogen open doet en het spelletje begint, kan je al veroordeeld zijn tot een bepaalde godsdienst of juist helemaal niet; of tot een positie van slavernij, of van vrouw zijn en dus niet gelijkwaardig aan de man; of tot geboren zijn in een arm of juist rijk land, of in een oorlogsgebied of in een vluchtelingenkamp. De drie best verkochte games, al eeuwen lang, zijn die van het monotheïsme, waar ieder zijn eigen God heeft. Het kan zijn dat de maker een en dezelfde God is, want veel DNA is hetzelfde. Ook bedenk ik mij dat alle drie monotheïstische games vele varianten kennen. De meest bizarre variant anno 2015 is die, waarin moslim IS strijders een opdracht hebben andere spelers die jouw geloof met woorden aanvallen, te doden uit naam van hun God. Dat gebeurde tijdens de inquisitie overigens ook in de katholieke kerk.

Ik zie mijn leven niet als een game, wel als een opdracht aan mijzelf en de medemens er iets goeds van te maken. Bij geloof denk ik tegenwoordig vaak dat het gewoon iets is wat verzonnen is door mensen. Ik lees in het lemma van de Duitse filosoof Ludwig Feuerbach: ‘Religies zijn menselijke dromen, maar dromen zijn bedrog en vervreemden ons van de werkelijkheid. Daarom is het beter dat mensen zich niet verbinden met een of andere God, maar met medemensen. Niet God schiep de mens, maar de mens schiep God. God is dus de mens.

Dan zie ik dit weekend prachtige foto’s van Marc, de Utrechtse straatkrantverkoper, samen met de Paus… en ja, ik voel me toch weer even katholiek…….