Voor mij is dé grote uitdaging, bijna mijn hele leven al: meer denken in mogelijkheden dan in problemen. En bij elke grote uitdaging moet ik mij telkens voor houden dat ik zelf degene ben die hieraan in eerste instantie uitvoering en sturing moet geven. Het is een grondhouding in het leven die veel oefening vraagt en blijft vragen, want het gaat nooit vanzelf. Ik leer het meest van mijn eigen worstelingen met het verleden. Het verleden is een van de belangrijkste bronnen van mijn leven en dan bedoel ik niet dat je in het verleden moet leven. Dat woordje ‘bron’ geeft al aan dat het een oorspronkelijke aard heeft en dat het waarde heeft. Dat impliceert tegelijkertijd dat zowel slechte als goede herinneringen en gebeurtenissen in het verleden betekenis kunnen hebben in het heden. Veel ‘slechte’ herinneringen en gebeurtenissen kunnen een barrière vormen voor het leven in het heden, maar even zozeer kan het enorm positief werken en zelfs het leven verrijken. Johan Cruijff, van wie de vader overleed toen hij heel jong was, heeft wel eens gezegd, daar veel kracht aan ontleend te hebben in zijn carrière als voetballer. Het is een ‘slechte’ gebeurtenis die veel positieve impact heeft gehad en nog heeft op zijn huidige leven. Zo kan ik gelukkig nu zelf ook naar het te vroeg overlijden van mijn vader kijken.

In de vakliteratuur wordt gesproken van Belangrijke Levensgebeurtenissen: gebeurtenissen, die veel invloed hebben gehad en nog hebben op iemands leven. Het kunnen grote levensgebeurtenissen zijn, maar er kan ook sprake zijn van een aaneenschakeling van kleinere levensgebeurtenissen. Het kunnen individuele gebeurtenissen zijn, maar ook culturele, zoals overstromingen, oorlogen, vluchten voor geweld. Veel van deze levensgebeurtenissen zijn moeilijk te verwerken, laat staan te ontwikkelen als verrijkend in je huidige leven. Het kost moeite en tijd (en soms professionele hulp) om dit verleden te verwerken en een zodanige plaats in je huidige leven te geven, dat je er goed mee verder kunt, hoe dan ook. Want het gaat er om dat je verder kunt, verder kan groeien in het leven, waar vervolgens ook weer van alles gebeurt dat weer goede en slechte herinneringen oplevert. Bijna ieder leven bestaat uit hoogte- en dieptepunten; het zijn golfbewegingen met hier en daar pieken. Belangrijk is te ontdekken waar je zelf zodanige invloed op kan uitoefenen, dat het een positief levensgevoel oplevert. Onderzoek laat zien dat in ‘normale’ leefsituaties, mensen voor wat betreft hun individuele levensgebeurtenissen gemiddeld in de tweede levenshelft (ongeveer 40/45 jaar) bezig gaan met ‘resourcen’. Het lijkt wel of er tijd vrij komt na de opleiding, de baan, het hebben van een gezin of van een relatie. Nu is er tijd om écht op zoek te gaan naar bronnen uit je persoonlijke verleden. Dan komt het er op aan: ga ik dit verleden herbeleven ‘an sich’ of ga ik deze gebeurtenissen als het ware herbronnen? Deze levensfase noem ik Midlife Resourcing. Je gaat met al je verleden en heden in je rugzak op zoek naar antwoorden op vragen als: ‘Waartoe ben ik op aard?’, ‘Wat is de zin van mijn bestaan?’, ‘Waarom vind ik dat werk wel of niet leuk?’, ‘Hoe zit ik in mijn relatie?’ Voor mij persoonlijk is vanaf die fase het leven zelf meer ‘werken’ geworden. Vanaf dat moment ben ik bewuster in het leven gaan staan, ben ik gaan proberen meer te denken in mogelijkheden dan in problemen.

Het enige nadeel van het ‘werken aan het leven’ is voor mij, dat ik wel eens te weinig spontaan kan genieten van het moment zelf, van de kleine momenten van geluk.