Via de post valt er een grote envelop op de deurmat. Mijn oudste broer, geboren in 1944, stuurt ons een dagboek van de familie Beke. Het omvat de oorlogsperiode 17 september 1944 tot 12 juni 1945. Het dagboek beschrijft dus het eerste levensjaar van mijn broer. Terwijl ik het lees, moet ik telkens denken aan ons dagelijks leventje in deze coronacrisis. 

Mijn pas getrouwde ouders wonen vlak bij het centrum van Arnhem. Tegenover hen wonen opa en oma Beke. Het is zondag 17 september 1944. Al dagen is het onrustig in de stad. In de ochtend gaat drie keer het luchtalarm af. Dan tegen het middaguur horen en zien zij honderden vliegtuigen in de lucht. Overal om hun heen vallen bommen op het centrum van de stad. Hun huis wordt wonder boven wonder niet geraakt. Er is geen stroom, gas en water meer.

De eerste dagen na het bombardement is er totale chaos. Het leven ligt helemaal stil. ’s Woensdags zou een zus van mijn vader trouwen. Dat gaat natuurlijk niet door. Er volgen enkele angstige dagen en vooral nachten. Ze durven nauwelijks naar buiten. Wat moeten zij doen? Hoe gaat dit verder?

Dan op zondag 24 september moet iedereen de stad verlaten richting Velp en Apeldoorn. De houten vloeren in huis worden opengebroken om daar allerlei huisraad onder te stoppen. Met een handkar, een kinderwagen (met mijn oudste broer erin) en een zwaar beladen fiets gaat de familie samen met enkele andere families (totaal 39 personen!!) op pad. Het regent heftig en na een zware tocht komen zij in Velp, waar zij bij een familie ondergebracht worden die een timmerwerkplaats heeft. Vanaf dat moment zullen mijn ouders, broertje en enkele familieleden acht maanden lang van huis en haard verdreven zijn: eerst Velp, dan Loenen en tenslotte Amersfoort.

Het is woensdag 16 mei 1945 als oom Piet (de dagboekschrijver)  terugkomt in hun huis in Arnhem. De ravage is groot. De muren zitten vol gaten, het dak is vernield en het meeste meubilair is weg. Zijn nuchtere reactie is: ‘Enfin we zullen maar aanpakken en de grootste rommel zo gauw mogelijk aan de kant zien te krijgen!’ Mijn ouders blijven nog tot half juni in Amersfoort, waar eind mei mijn andere broer geboren wordt.

Er zijn veel dingen die mij tijdens het lezen van dit dagboek opvallen en waarover ik nadenk. De familieband is hecht en groeit nog steviger in deze moeilijke tijd. Het leven is gericht op de meest basale levensbehoeften: zoeken van slaapplekken, eten zien te vinden en vooral ook hout sprokkelen. Alles gebeurt te voet of met de fiets. De enige luxe, zo lees ik in het dagboek, is het vinden van betaalbare shag. Er wordt flink gerookt in de familie. Verder probeert men zo gewoon mogelijk te leven: verjaardagen worden gevierd, er wordt getrouwd en kinderen worden geboren. 

Extra heftig is het voor mijn moeder, inmiddels weer in verwachting, als mijn vader drie keer in het ziekenhuis in Amersfoort opgenomen wordt vanwege zeer ernstige maagproblemen. Wonder boven wonder komt hij er bovenop. Mede dankzij de hechte band met de (schoon)familie en vrienden weet zij de moed er in te houden. 

Mijn vader en moeder hebben een extreem moeilijke start gehad. Ik ben een jaar na de oorlog geboren en heb dit besef meegekregen in mijn dna. De ouders van mijn lief hebben gelijksoortige, heftige oorlogservaringen. Ik merk dat het ons helpt in deze coronacrisistijd. Vergeleken met de oorlogstijd is de huidige crisis weliswaar zeer bedreigend, maar minder heftig. Wij doen vol overtuiging mee aan de oproep van Rutte om elkaar te steunen door social distance te accepteren. Onze kinderen en naasten doen er even hard aan mee. Wij realiseren ons dat deze situatie een tijdje zal duren. We weten ook dat deze crisis niet eindigt zoals de 2e W.O. met het tekenen van de capitulatie op 5 mei 1945. 

Het beëindigen van deze coronacrisis zullen we SAMEN moeten ‘ondertekenen’ door te DOEN en ons LANGE TIJD te houden aan de voorschriften. 

Deze maand mei 2019 zijn mijn lief en ik 45 jaar getrouwd en dat is een moment om eens extra te reflecteren op het leven. En als ik dan terugkijk op mijn levensloop en die van mijn lief, kan ik zeggen dat wij een gelukkig leven mogen leiden tot nu toe. We kennen alleen maar vooruitgang, welvaart en vrede. Onze gezondheid is goed en met onze kinderen en ons kleinkind gaat het ook goed. Financieel gezien hebben we na een mooi werkzaam leven en dankzij de AOW (ingevoerd 1956) nu een goed pensioen. We hebben goede familiebanden en fijne vrienden en kennissen. Kortom….ik ben blij op deze wereld gezet te zijn in 1946, precies een jaar na de 2e W.O..

Ik sta altijd op 4 mei stil om al die mensen te gedenken die gevochten hebben voor onze vrijheid. In het bijzonder denk ik aan mijn lieve vader en lieve moeder. Hoe anders heeft hun leven in de jaren 30, in de oorlog en de eerste vijftien jaar daarna er uit gezien. Zij trouwen na een lange verkeringstijd in 1942 in Arnhem: J.P Beke en F.G.H. Oostendorp. Ze zijn stapelverliefd en heel gelukkig met elkaar. Maar de oorlog raakt hen en uiteindelijk ook ons gezin heel direct. In documenten van de Stichting 1940-1945 lees ik: ‘De heer J.P. Beke was vanaf het begin 1942 betrokken bij het verspreiden van bonkaarten, het vervalsen van persoonsbewijzen en het onderbrengen van onderduikers. Met valse papieren op zak als rechercheur bij de Nederlandse Spoorwegen maakte hij vele reizen in de Achterhoek. Op deze reizen, waarbij hij altijd in de bagagewagen plaatsnam, heeft hij kou gevat die door verwaarlozing en spanning is ontaard in een longinfectie. Vanaf begin 1944, het jaar waarin mijn oudste broer geboren wordt, is hij zwervende daar de S.D. een huiszoeking had verricht. Later kwam daar nog een maagkwaal bij waaraan hij driemaal werd geopereerd.’

Na de oorlog wordt mijn vader een buitengewoon invaliditeitspensioen toegekend. Tussen 1945 en 1961 heeft hij een zeer zwaar leven gehad, waarin hij nauwelijks heeft kunnen werken en vooral ernstig ziek is geweest. Ik ben vijftien jaar als hij overlijdt in het sanatorium De Klokkenberg in Breda, Mijn ouders, zeer traditioneel katholiek, krijgen maar liefst zeven kinderen. Mijn moeder heeft al die moeilijke jaren op een fantastische manier haar gezin inclusief haar man opgevangen. In een rapport van de maatschappelijk werker van de Stichting 1940-1945 lees ik dat mijn moeder met haar gezin moet rondkomen met een buitengewoon pensioen van 160,90 gulden + 160 gulden uitkering ziektewet + 38 gulden voor extra voeding voor de kinderen. 

Een groot drama vindt plaats in juni 1953. Op 14 juni moet mijn vader, zwaar ziek en ook nog depressief, weer naar het sanatorium in Davos, mijn moeder hoog zwanger achterlatend. Een dag later op 15 juni, mijn zevende verjaardag, wordt mijn jongste broertje Angelo geboren. Mijn broertje overlijdt enkele weken na zijn geboorte. Ik kan het me nauwelijks voorstellen hoe zwaar dit alles is geweest voor mijn ouders. Mijn vader doodziek en machteloos op grote afstand van zijn vrouw en zijn gezin. Mijn lieve sterke moeder die er op dat moment totaal niet aan toekomt om deze vreselijke gebeurtenis te verwerken. Al die emoties komen bij haar pas vele jaren later los als haar kleinkind Dax overlijdt. Gelukkig heeft zij nog heel veel jaren mogen genieten van het leven en daar heeft ze al haar kinderen, kleinkinderen en onze vrienden in meegenomen. 

Op 5 mei vier ik samen met vele anderen in grote overtuiging de Vrijheid waarin ik mede dankzij mijn vader en moeder ben opgegroeid. Ik ben hen ontzettend dankbaar voor alle goeds dat zij mij hebben meegegeven.

Op 23 mei ga ik dus ook stemmen voor Europa dat aanvankelijk is opgericht om een nieuwe oorlog te voorkomen! Ik geloof in een pluriform Europa, want in verscheidenheid ligt onze kracht. Leven doen wij mensen samen, we zijn van elkaar afhankelijk. Ik geloof in een Europese samenleving op basis van medemenselijkheid en solidariteit: Vrijheid maak je met elkaar.

‘Ibiza, here we come!’ Mijn lief wordt vijfenzestig jaar en dat is een mooi moment om samen met de kinderen en kleindochter (bijna één jaar) het leven te vieren. Hoewel het niet haar officiële pensioenleeftijd is, blijft het een kroonjaar. Ibiza lijkt ons leuk omdat dit partyeiland vol bekende Nederlanders tot de verbeelding spreekt van onze kinderen, en voor ons is het even weer proeven van de hippietijd uit de jaren ’70. Dus stappen we voor een midweek vakantie in het vliegtuig.

Eerlijk gezegd vind ik vliegen niet prettig. Het is een open deur, maar zonder vliegtuig kun je niet gemakkelijk in korte tijd ergens naar het buitenland gaan. Daarbij komt dat er dagelijks vliegtickets aangeboden worden tegen absurd lage prijzen. Dat maakt het haalbaar om even tussendoor een vakantie te plannen. Enige wroeging is er vanwege het feit dat ik met vliegen een extra grote bijdrage lever aan de luchtvervuiling. Hoewel vliegen de meest veilige manier van reizen is, heb ik altijd een onveiliger gevoel bij vliegen dan bij autorijden. Nu ik in het vliegtuig naar Ibiza stap, schiet even de gedachte door mijn hoofd dat bij een vliegtuigcrash ons hele gezin van de aardbodem verdwenen zal zijn. Hoe bizar kan een familiereisje, waar je het leven viert, eindigen? Even vraag ik me af of er andere mensen in het vliegtuig zitten die ook zo denken? Natuurlijk zet ik deze gedachten snel van me af.

Ons zeer ruime appartement ligt pal aan de boulevard in Santa Eularia. De weersvoorspellingen vooraf zijn niet zo goed, maar in werkelijkheid hebben we een zonnige week met een klein beetje regen. De kinderen hebben pech dat net een week eerder alle clubs hun final party hebben gehad, dus zij moeten het doen met de posters van de clubs met bekende namen van de DJ’s als Martin Garrix, Afro Jack en Hardwell. Het is een swingend eilandje met een echte hippiemarkt en mooie strandjes en baaitjes. In één daarvan zien we een groep hippies samen eten, drinken, blowen én gedichten voorlezen.

’s Avonds zittend met z’n allen op een van de vele terrasjes, haal ik herinneringen op uit onze hippietijd. In de jaren ’70 ben ik een tijdje een van de discjockeys geweest bij Wampie Club Huissen. Ik draaide op de zaterdagavond voornamelijk top 40 singeltjes. De bezoekers kwamen overal vandaan. Buiten stonden dan auto’s, fietsen en allerlei soorten brommers: Zündapp’s , Kreidler’s , Puch’s en de Tomos. Wampie werd opgericht in 1966 door Wim Geene. In de deel van een oude boerderij had hij een dansvloer getimmerd, een bar en toiletten. De eerste jaren kwam de muziek uit een jukebox en het bier uit flesjes. Maar toen een keer de Arnhemse Storyville Jazzband optrad, kwamen er veel jongeren uit Arnhem mee, ik ook. Vanaf dat moment werd het er elk weekend druk. Wampie werd verbouwd, er kwam een biertap en een professionele draaitafel. Ik zag er toen uit als een hippie: lang krulhaar, sikkie, kleurige, alternatieve kleding. Ik had twee draaitafels tot mijn beschikking en stond op een verhoging meteen naast de dansvloer. Regelmatig traden er live bands op zoals Cuby and the Blizzards, Q’65, de Outsiders, de Bintangs en Rory Calagher. Het waren de rebelse flower power jaren, hippies, Woodstock, en ook de nozems.

En terwijl de zon in de zee zakt, vertelt paps verder……In 1972 tijdens het carnaval overdag in Wampie Huissen ontmoet ik voor het eerst mijn lief. Zij is samen met haar oudere zus, die ik ken uit het uitgaanscircuit. Nog diezelfde avond kom ik haar weer tegen op het grote carnavalsfeest in Musis Sacrum in Arnhem. Ik ben meteen tot over mijn oren verliefd….tot op de dag van vandaag.

We proosten op de jarige, op onze lieve kleindochter die één jaar wordt en op elkaar, dankbaar voor al het goeds in ons leven. We spreken af volgend voorjaar, als wij vijfenveertig jaar getrouwd zijn, nogmaals het leven te vieren met familie en vrienden.