De afgelopen maanden heb ik over het algemeen lekker in m’n vel gezeten en dan vliegen de dagen en weken in rap tempo voorbij. In de zomer borrelt het gevoel van zon-zee-strand. Ik wil dan het huis uit, naar buiten, andere sferen proeven, mezelf extra verwennen, toestaan een beetje lui te zijn: ‘niets hoeft, alles mag’. In zo’n periode is er weinig tijd om te tobben want je hebt voldoende afleiding.

Als ik tob, heeft het tegenwoordig vooral te maken met mijn gesteldheid. Ik voel dat mijn conditie op lichamelijk vlak behoorlijk afneemt en dat is lastig te accepteren. Daar komt bij dat de kans op allerlei kwalen sterk toeneemt. Kwalen die over het algemeen niet weggaan, maar blijven en zelfs erger kunnen worden. In combinatie met het gevoel van moeheid, maak ik mij daar overdreven zorgen over. Voel ik iets in mijn slokdarm dan denk ik ‘oh nee, toch geen kanker?’ Moet ik veel naar de toilet denk ik ‘oh nee toch niet de prostaat?’ Bij voorbaat maak ik bij zulke gedachten van een mug een olifant.

Tijdens onze Baltische trip afgelopen zomer lopen mijn lief en ik op sommige dagen behoorlijk veel. Van mijn nieuwe heup heb ik tot mijn eigen verbazing totaal geen last, maar wel merk ik dat de moeheid sneller toeslaat. Het gaat niet alleen om moeheid, ook je huishouding bv. qua toiletgang vraagt op tijd aandacht. Met andere woorden, ik ga sneller op zoek naar een bankje om even uit te rusten en naar een gelegenheid waar ik van een toilet gebruik kan maken. In mijn bejaardenhoofd wordt op die momenten de mug van aftakeling al snel een olifant.

Nu het herfst- en winterseizoen er aan komt, gaat mijn dagelijks leventje zich meer afspelen in en rond huis. Omdat ik geen doe-klusser ben, zoek ik mijn bezigheden meer in dingen doen met mijn hoofd. Daar zit tegelijkertijd de valkuil dat ik tijdens donkere herfstdagen meer ga tobben dan wenselijk. Omdat ik redelijk weet hoe ik in elkaar steek, heb ik daarom een bijzondere activiteit bedacht voor dit najaar.

Ik heb mij aangemeld voor de filosofie HOVO cursus ‘Stoïcijns denken en doen’: tien vrijdagmiddagen op de Hogeschool Rotterdam. Deze cursus lijkt me zinvol, omdat ik merk dat hoe ouder ik word, hoe meer er allerlei irrationele gedachten in mijn hoofd opdoemen, die mijn emoties negatief beïnvloeden. De gedachten dat ik aftakel en allerlei kwalen en mankementen kan krijgen, maken mij onrustig en angstig, terwijl er feitelijk (nog) niets aan de hand is.

Wie weet helpt deze cursus mij om wat genuanceerder om te gaan met de mug en de olifant en….. je bent tenslotte nooit te oud om te leren, toch?

Mijn lief, twee vriendinnen en ik staan na afloop van de dansvoorstelling bij een parkeergarage in de binnenstad van Den Haag. We kunnen er niet in omdat ik mijn parkeerkaartje niet kan vinden. Blinde paniek overvalt mij!

Op de heenweg hebben we al enige moeite om de (gereserveerde) parkeergarage te vinden. Gelukkig geeft dat geen problemen omdat we op mijn verzoek vroeg van huis zijn gegaan. Ik wil niet in tijdnood komen als er iets mis gaat. Sowieso neem ik de laatste tijd steeds meer voorzorgsmaatregelen voordat ik op stap ga: sleutels altijd in rechterzak, mapje betaalkaarten linkerbroekzak, route vooraf op google bekijken en zo meer. Altijd check en dubbel check!

Maar nu staan we daar voor een gesloten toegangsdeur en dan gebeurt het…..ik schiet in de stress…..Normaliter doe ik zo’n kaartje in mijn mapje met pasjes…..maar daar zit-ie niet in…… Ik voel in mijn jaszakken……en in mijn broekzakken….nop!…. Ik vraag mijn lief of zij het kaartje heeft….. niet dus! Ik moet het hebben….. Mijn hele lijf schiet in de paniekstand: hoe kom ik naar binnen en eenmaal binnen, hoe kom ik er zonder kaartje uit?…..

Ik kan even niet meer normaal denken. Dan komen er andere mensen aan wel met een kaartje. Gelukkig, we kunnen mee naar binnen.

Nog steeds in paniek vraag ik mij vervolgens af: ‘Wat, als de kentekenregistratie niet werkt bij het uitrijden?….. En oh, er is vast geen personeel….en ….en….???’.

Mijn medereizigers praten mij moed en vertrouwen in, hoewel ik dat nauwelijks hoor. De paniekknop staat nog steeds niet uit. Als ik uiteindelijk vol spanning in mijn lijf met de auto bij de uitgang kom, gaat de slagboom gewoon omhoog en kan ik er uit rijden.

Er is helemaal niets aan de hand….. pffff….!

De laatste tijd overkomt dat paniekerige mij steeds meer en daar ik baal als een stekker van. In onverwachte en relatief kleine situaties word ik een stresskip. Als gerontoloog weet ik dat het te maken heeft met ouder worden. Mijn stresshormoon huishouding gaat steeds heftiger opspelen en dan niet in de zin van uitdaging en energie, maar juist tegenovergesteld: angst, paniek, blokkade in het denken en na afloop moe.

En hoe paniekerig kun je zijn? Als ik thuiskom van dit avondje uit en mijn jaszakken leeghaal, heb ik ineens het parkeerkaartje in mijn hand.

Het is 1958, ik ben twaalf jaar en zit op het seminarie in Sterksel, Noord Brabant. Om precies half zeven word ik wakker van een luide bel. Ik doe mijn zwarte sportbroekje aan en ren in wit onderhempje naar buiten, waar op de grote cour om kwart voor zeven de ochtendgymnastiek begint. Drie jaar lang sta ik daar in weer en wind samen met zo’n honderd jongens te gymnastieken. Dat is voorbij op mijn vijftiende als ik weer thuis in Arnhem woon. De ochtendgymnastiek is vervangen door fietsen, elke dag naar school en weer terug: heuvel af, heuvel op.

Weer later, als ik een fulltime baan heb, sport ik zoals het uitkomt: voetballen met vrienden en badmintonnen in clubverband. Rond mijn vijfenveertigste ga ik met frisse tegenzin naar de fitness met een goede vriend. Vooral onze gesprekken daarna in de bar met een glas bier en een bitterbal zorgen er voor dat ik het volhou, totdat mijn vriend verhuist.

Mijn bewegingspatroon verandert als ik met pensioen ga. Ik hoef niet meer dagelijks voor werk het huis uit. En omdat sporten en bewegen niet echt mijn ding is, moet ik mijzelf dwingen op zoek te gaan naar fysieke inspanningen. Daar komt bij, dat met het stijgen van de leeftijd mijn ledematen steeds minder soepel worden. Als ik met een van de kleinkinderen op de grond aan het spelen ben, schreeuwt mijn lichaam om ‘meer bewegen voor ouderen’. Omroep MAX speelt daar gretig op in met het dagelijkse programma Nederland in Beweging. Maar met deze omroep voor bejaarden wil ik vooralsnog niet geassocieerd worden.

Alles bij elkaar ontkom ik niet aan meer bewegen. Ik mag dan elke ochtend met plezier ‘Met Mijn Grote Blote Voeten Op Het Koude Zeil… gaan staan, mijn lijf met een nieuwe heup voelt dan zo stijf als een plank.

Er is inmiddels een actieplannetje ‘meer bewegen’ dat er als volgt uitziet: het begint na het opstaan standaard met uitstelgedrag, eerst een bakkie yoghurt met muesli en de krant. Onderwijl spreek ik mijzelf ernstig toe om eindelijk eens met de zelf verzonnen gymnastiek oefeningen te beginnen. Als het dan zover is en ik heb het achter de rug, voel ik mij een trots en tevreden mannetje. In de middag verplicht ik mijzelf, vanwege mijn nieuwe heup, een flink eindje te wandelen.

En, het houdt niet op…..I Confess.…de afgelopen week doe ik toch een paar keer samen met mijn lief mee met het MAX programma Nederland in Beweging……